Uganda 17

Soms zijn er van die dagen dat het erg moeilijk is. Dan vraag ik me af: wat doe ik hier in vredesnaam? Dan ben ik het beu om constant aangesproken met mzungu, en gezien te worden als attractie en als wandelende geldautomaat die kan zorgen voor een baan, studie of zelfs voor een woning Ben ik het beu om naar de verhalen van wildvreemden te luisteren dat ze een zus, dochter, zoon, broer, tante, moeder, opa of oma hebben die heel hard geld nodig heeft omdat er geen eten is en ziek zijn. Ben ik het zat om weer geen stroom te hebben, of ben ik de herrie van de generator beu die bijna niet uitkomt boven het geluid van radio’s, televisies die te hard staan en erg storen omdat de zender niet duidelijk doorkomt. Word ik heel moe van het stof en de hitte en allerlei beloftes die niet nagekomen worden, omdat er iemand niet is op komen dagen, of te laat, of ziek is. Het eindeloos wachten op alles en iedereen. En niet te vergeten het iedere dag weer opnieuw onderhandelen over prijzen. En wat je ook koopt weten dat je teveel betaald als mzungu. Op zo’n dagen heb ik een hekel aan het praten in het engels, soms wil ik een keer verschrikkelijk vloeken op z’n Nederlands en mijn gal spuien.
Op zo’n dagen zou ik zelfs op mijn knieën naar huis willen. Op de bank zitten met een kopje thee, naast Nico en samen zappen omdat er weer niets op de tv is.
Wat mis ik thuis dan en wat mis ik jullie op die momenten.
Maar gelukkig zijn er meer dagen dat ik me volledig op mijn gemak voel: de humor inzie van het niet hebben van water of stroom, van het Afrikaanse tijdschema wat niet bestaat. Vrolijk zwaai naar kinderen die mzungu roepen. Dat zijn van die dagen dat ik me bevoorrecht voel dat ik de mogelijkheid heb om hier mijn droom waar te maken en geniet van alles om me heen. Het blijven tegenstellingen hier in Uganda, en dat telt ook voor mij.
Oke, nu weer over tot de orde van de dag. Afgelopen weekend naar Fort Portal geweest. In een bus van de maatschappij Link, nou dat was het ook: link, jeetje mina je wilt niet weten doe het voelt bijna vier uur, in een bus op de achterste rij met zijn 6en, waar eigenlijk maar plaats is voor 4 personen met kussens, rugzak, tassen, elektrisch kooktoestel, en in de middenpad een grote zak met bananen. En dat over een weg waarvan meer als de helft bestond uit zand, kuilen, gaten en verkeersdrempels. Maar het was geweldig. Vanaf Kampala (in het westen) zijn we zo het gehele land overgestoken naar het oosten. Het is echt heel schitterend hier met allerlei verschillende landschappen, hutjes en woningen. Naaldbomen, loofbomen, groene heuvels, rotsgebergte, meren, vlak land, theeplantages, palm- en bananenbomen. Ik heb echt heel veel foto’s gemaakt en een beetje de toerist uitgehangen. Veel foto’s van echte Afrikaanse taferelen waar je aan gewend raakt als je hier zo lang bent maar schitterend en onvoorstelbaar zijn voor “de buitenstaander”. Met deze foto’s hoop ik toch een beetje beeld te geven van het sfeertje, de geuren en geluiden moet je er zelf bij bedenken. Donderdagavond aangekomen in Fort Portal, waar Godwin eerst nog een taxi moest regelen, maar ook nog een stoof om te koken met hout (wij waren ervan uitgegaan dat alles door hem georganiseerd was, haha). Aankomst bij zijn ouderlijk huis, hij heeft dit geërfd van zijn grootvader. Een oud koloniale woning, werkelijk schitterend met een gigantische lap grond. Een huis met 5 slaapkamers, een bijbouw voor de jongens, een bijbouw voor de meiden, een aparte keuken buiten en uiteraard de toiletten uit het zicht in de achtertuin. Het uitzicht is geweldig, je kijkt hier op het Rwenzori gebergte wat een nationaal park is. Spaghetti gegeten ’s avonds om 23.00 uur! Omdat de stroom uitgevallen was, ja een elektrische kookplaat kun je nu eenmaal niet gebruiken bij een meterkast gemaakt in 1955. Dus de stoof moest aangemaakt worden maar er was geen houtskool, (vergeten, dus moest weer gehaald worden) en omdat de stoof spiksplinter nieuw was duurt het effe voordat het warm is. Maar goed het smaakte heerlijk. Ik had een kamer voor mezelf met een eikenhouten kast en een dekbed. De badkamer bestond uit betegelde muren met een kraantje verbonden met een gigantische watertank met regenwater en een wasteil met een kleine mok. De Afrikaanse douche! Ik moet eerlijk zeggen dat ik die avond niets maar dan ook niets gedronken heb omdat ik bang was om naar de wc te moeten gaan in het donker, je weet allemaal niet wat er rond kruipt. En ik had nog niets met daglicht gezien alleen maar met een zaklamp, dus ik heb het zekere voor het onzekere genomen. Maar goed, prima geslapen en ’s morgens al vroeg met Godwin een rondleiding gehad door het huis, de tuin en alle andere gebouwen. Ze hebben in een apart gedeelte van de tuin een familiegraf. Ik moet zeggen dat ik het heel bijzonder vind om de overleden ouders en/of familie zo dicht bij je te hebben. Ik heb het al meer gezien hier en de gedachte dat mensen op hun eigen grond bij hun eigen huis waar ze jaren gewoond en gewerkt hebben begraven worden spreekt me wel aan. Uiteraard is bij ons in Nederland zoiets onmogelijk en onvoorstelbaar. Het huis wordt nu bewoont door twee bedienden, eentje heeft een eigen kamer en de andere slaapt in het jongensverblijf, ze poetsen en houden de tuin bij en hebben de andere dagen voor ons gekookt en voor warm water gezorgd en voor de afwas. Ik mocht echt niet meehelpen. Ze waren heel erg onderdanig, gedrag wat wij niet gewend zijn, echt huisbediendes, niet prettig vond ik, maar voor hier normaal. Ze aten ook apart, en zaten ’s avonds “buiten achter in de tuin”, terwijl wij in de “voortuin” zaten.
Ontbeten: jawel weer spaghetti met verse groenten en zoete aardappels en een kopje Afrikaanse thee uit deze streek. Afrikaanse thee smaakt een beetje als onze Lipon Marocco thee maar dan met warme melk i.p.v. heet water. Erg lekker! We zijn gaan wandelen naar een waterval met camping, heel leuk vooral omdat Godwin hier opgegroeid is en ons alles kon vertellen van zijn school, de buren en de omgeving. Daarna naar Fort Portal waar we het paleis wilde bezoeken van de koning van de Toro’s (dat is het gebied van deze bevolking). De grootvader van Godwin was arts en werkte voor de koning destijds. Maar helaas, wij als mzungu’s moesten betalen als we foto’s wilde maken, nou het was te donker voor foto’s, dus ook geen geld. Voor de avond had ik een wijntje en jawel chips gekocht, erg leuk met kaarslicht onder de sterrenhemel. Zaterdags met en auto naar Kabale Forest, dit is een beschermd natuurgebied waar we zouden gaan wandelen. Robert had dit geregeld in Kampala, maar hij had er niet bij verteld dat wij mzungu’s waren, dus we moesten veel meer betalen dan gepland. Hij probeert nog of hij geld terug kan krijgen maar ik denk het niet, gewoon verkeerde informatie vanuit Kampala, ze hebben ons laten betalen voor entree en wandeling met gids, maar op het park bleek dat we alleen de entree hadden betaald en extra moesten dokken voor de wandeling. Oké dan. Gewandeld met gids en verschillende soorten apen gezien, maar helaas geen foto’s kunnen maken. De apen waren te ver weg of je moest foto’s maken met flitser en dat mocht niet. Van de flits zouden de apen nl. schrikken. Maar toen we terug kwamen bleek dat je wel had mogen flitsen als je extra betaald had. Ik snap het ook niet maar ik denk dat de apen voor dat geld de handjes voor de ogen doen of zo?? Da’s humor, toch? Een bezoek aan de school waar Robert geweest is, heel leuk en ik heb erg vel foto’s gemaakt daarvan. Alles staat daar op de buitenmuren geschreven. De lesstof bedoel ik, skelet met de namen, planten met namen, aardrijkskunde maar ook verkeersborden. De leerlingen lopen elke dag langs deze muren voor ze de klas binnengaan, dus ze zien het elke keer en dit de Afrikaanse manier om te leren: als ze het maar vaak genoeg zien dan blijft het wel hangen. Dus in de klas worden er alleen maar vragen gesteld maar geen verdere uitleg, want ze kunnen het buiten zien? Terug naar Fort Portal. Was een beetje angstaanjagend moet ik zeggen. In de universiteit had een meisje van 14 jaar uit jaloezie haar vriend van 16 jaar doodgestoken met een mes tijdens de dansavond. Zijn vrienden waren zo kwaad dat er politie aan te pas moest komen om de gemoederen te sussen, dit was echter niet mogelijk omdat er niet voldoende politie was. De studenten zijn naar het ziekenhuis gegaan waar het lijk van de jongen was en hebben dit meegenomen. Ze trokken daarmee door de straten: in een mum van tijd trok de halve stad mee met de stoet onder luid geschreeuw, mensen die hen wilde stoppen werden afgeranseld. De politie had het niet onder controle en schoot in de lucht maar trok zich terug omdat de menigte te groot werd. Wij (Sascha en ik en twee blanke toeristen) moesten in een supermarkt schuilen omdat het gevaarlijk was voor ons, ze zochten gewoon een reden om te slaan dus Robert gebood ons werkelijk om te schuilen. Na een kwartier is de menigte terug gegaan naar de universiteit en werd het leger ingeschakeld. Wij zijn gauw naar huis gegaan. De andere dag was alles weer rustig. Het meisje (die de moord gepleegd had) was overgeplaatst naar Kampala voor haar veiligheid. Onvoorstelbaar was het, in een mum van tijd waren heel veel mensen agressief en vormde een grote groep, hoewel de meeste nog niet eens wisten wat er werkelijk aan de hand was. Inderdaad dan slaat de vlam in de pan en is de ellende niet te overzien, massahysterie .
Zondags zijn we naar Kasese gegaan om een oom en tante van Godwin te bezoeken, wij gingen ervan uit dat dit een nauwe familieband was. Maar Godwin wist nog niet eens dat ze verhuisd waren, maar goed wij naar die familie waar we onze troetelnamen zouden krijgen. Het is traditie dat je familie je een troetelnaam geeft om aan te geven dat je gewaardeerd en gerespecteerd wordt door de hele familie. De oom droeg traditionele kleding en heeft ons d.m.v. het leggen van zijn hand op ons hoofd onze namen gegeven. Spannend. Mijn naam is Abwoli wat wil zeggen: uit liefde klaar staan voor anderen en anderen helpen, een soort hele zorgzame moederpoes! Ik kreeg dezelfde naam als de tante heeft en kreeg ook een dikke knuffel van haar. Was heel lief en bijna ontroerend.
Toen nog een wandeling naar een oude kopermijn, was niet georganiseerd zoals afgesproken, alweer Godwin, toen een in taxi (????) terug naar Kasese. Die taxi was ook een belevenis. De foto’s spreken voor zich. Iedere keer stopte de motor, Godwin zei dat dit was om benzine te sparen, jaja, Godwin nou je kunt geen bezine besaren als je berg op gaat hoor, het was gewoon een wrak die auto, met twee draadjes werd er gestart, banden waren lek, geen lichten, maar amper ramen, het was niet te geloven. Het mooiste van alles is dat er onderweg een politiecontrole was. Even weer een angstig moment (want de hele rit bestond uit angstige momenten) of we wel door mochten rijden, maar ja hoor geen enkel probleem. Echte verkeerspolitie, niet te geloven. Maar goed op de terugweg nog naar een moeder van een van de shepherds, die moest nl. nog haar kostgeld betalen. Maar ontzettend lief en aardig mens met een leuke woning en enorm gastvrij. Toen met de matatu naar Mbarara, dat is weer zuidelijker en we zouden ook nog door het Queen Elisabeth national park gaan. Ik zeg, we zouden, want dat had Godwin ook geregeld. Maar helaas er waren geen bussen die op zondag die route reden. Dus weer terug naar Fort Portal en dan dezelfde weg terug naar Kampala. Sascha was helemaal nijdig om alles wat Godwin niet geregeld had. De kosten waren veel hoger dan oorspronkelijk besproken. Er moest extra betaald worden voor allerlei taxi’s en boda-boda’s, extra kosten voor wandelingen. De familie was niet op de hoogte van onze komst wat voor ons erg gênant was omdat het traditie is dat er voor gasten eten en drinken is.
Dus deze mensen moesten snel, snel nog boodschappen doen en koken. Ze hadden ’s morgens pas het telefoontje gekregen van Godwin dat we langs kwamen. En ze voelde zich zeer vereerd dat wij blank waren natuurlijk, dus niet fijn voor ons, ik voelde me net als een klein kind van 4 jaar dat op familiebezoek gaat bij een boze tante, je kunt je wel iets bij voorstellen: op de bank zittend met je knieën tegen elkaar, heel recht en niets zeggen. Maar het waren schatten van mensen. Ook zou Godwin traditionele kleding verzorgen voor ons, maar dat was hij vergeten. Ik had de gehele week de klas gedraaid omdat hij allerlei zaken moest regelen voor het weekend. Dus Robert was ook erg boos en teleurgesteld. En wat ben ik blij met hem en Winnie. Goed Sascha was niet blij, ik ook niet maar zoals ik al zei: ik zie het maar als een grappig Afrikaans weekend avontuur, da’s de beste manier anders raak je hier iedere dag gefrustreerd. De terugreis was zeer vermoeiend: bijna 6 uur in een matatu zonder vering met een rugzak op je schoot, een raam wat constant open gaat omdat de sluiting niet meer werkt, een zeer oncomfortabele stoel want je zit op een ijzeren geraamte met stof eroverheen. En dan zegt Nico dat onze bus een rammelbak is, nou hij praat straks wel anders, haha
Robert werd doodziek: blijkt nu malaria te hebben.
Alles bij elkaar een vermoeiend maar goed weekend. Ook veel gelachen vooral om Godwin die zo nu en dan heel erg onnozel kan reageren: We moesten tijdens een wandeling een rivier oversteken via een wankel hangbrugje (waar hij werkelijk nauwelijks zijn ogen durfde open te doen) liepen we weer evenwijdig aan het water. Het was een bergrivier vol met grote rotsblokken. Dus je hoort het water stromen. Godwin vraagt dan wat hij toch hoort: “ja het water van de rivier” ja maar die hebben we toch overgestoken “ja Godwin maar we lopen nu evenwijdig aan het water, nou daar snapt hij niets van. Er zaten in een sloot dikkopjes: nou had hij nog nooit van gehoord: een kikker word toch als kikker geboren, nou nee dat is hier hetzelfde als in Europa, eerst een eitje, dan een kopje met een staartje dan de pootjes, dan verliest hij de staart….., niet te geloven. Zaterdagavond had het heel hard geregend en het bleef zwaar bewolkt, hij vroeg zich af waar de sterren gebleven waren. Ja achter de wolken, nou dat kon niet waar zijn want sterren waren er altijd, ja maar de wolken zitten ervoor Godwin. Nee, dat kon niet want het was avond en dan maken de wolken plaats maken voor de sterren. Ja dat is ook. Ook waren er duivenmelkers in het dorp, dus Robert vertelde een kindje van de familie dat vroeger de duiven voor de post gebruikt werden, nou daar had Godwin nog nooit van gehoord, hij kon het zich niet voorstellen! “Ja Godwin, vroeger zorgde de duiven voor de email, hadden hun eigen internet” .Ge kunt er maar beter mee lachen, special needs, niet alleen de leerlingen hoor! Werkelijk onvoorstelbaar, wat een type. We hebben een naam voor de puppy bedacht; helemaal leuk. Ik had met vouwblaadjes een hondenkop gemaakt, die moesten ze allemaal een maken met daarin een naam voor de pup. Iedereen deed mee, maar Sascha heeft gewonnen: hund heet onze pup. De dierenarts is geweest en hij is ingeënt voor rabies en heeft een wormenkuur gehad, ook heb ik hund moeten poederen tegen de beestjes op zijn huid. Hij ziet er nu een stuk beter uit en is speels en iedereen is er erg lief voor, hij ligt in de klas als wij er zijn en het gaat geweldig. Hij hoort er nu al helemaal bij, deze week wordt er ook nog een katje gehaald i.v.m. de ratten. Kunnen ze samen opgroeien. Morgen gaan we met de leerlingen op bezoek bij de Dutch farm. Heb ook net de nieuwsbrief gelezen van de AvD. Leuk om dit te volgen en op de hoogte te blijven van de bouwactiviteiten en nieuwtjes. Dank jullie wel voor alle mailtjes, ben ik heel blij mee, en broer: gelukkig dat het nu weer goed gaat, was even schrikken.
Foto’s volgen nog want de stroom is weer uit en mijn laptop is bijna leeg dus ik haal het niet om de foto’s te plaatsen want dat duurt een uurtje of wat.
Ik mis jullie xxx
Abwoli